Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda - Tekil Mesaj gösterimi - 12.Sınıf Coğrafya İnkalar, Mayalar, Aztekler.. (DERS NOTU)

Cahit ERAYDIN · 25-Ekim-2009, 18:20

Aztekler'e ilişkin tarih bilgileri daha çok. Kuzeyden geldiklerini ve Meksika Vadisi'ne en son girenler olduklarını biliyoruz. 1325'de (ya da 1370) başkentleri Tenochtitlan'ı bayındırlaştırmaya başladılar, ilk Aztek kralı Acamipichtli oldu. Taş binalar ve "chinampa"lar (yüzen bahçeler) varlığını üçüncü kral Chimalpopoca'ya borçlu. 1427–1440 arası, Aztek topraklarının sınırlarını genişleten büyük fatih İtzcoatl'ın krallığı... Onu kardeşi, yasa koyucu ve kurucu 1.Montezuma (1390-1496) izledi; ama imparatorluğun geniş bir alana yayılmasını Ahuitzotl sağladı. Ondan sonra gelen 2.Montezuma (1502-1520), son büyük Aztek kralı oldu. İnka İmparatorluğu herhangi bir büyük kültüre pek uygun olmayan bir arazide yeşerdi: uçsuz bucaksız ırmaklar, çöller, aşılmaz dağlar... Gerçekte İnkalar, And ve Chavin, Nazca, Moche, Huari, Chimu gibi, diğer çağdaş ya da neredeyse çağdaş uygarlıklara ait kültürel değerlerden yararlanmayı bildiler. İnkalar, 1200–1438 arasında hüküm süren yarı efsane sekiz kralın ardından, yalnızca dokuzuncu-suyla (Virococha'nın oğlu Pachacutec) ile yayılmalarınabaşladılar. Pachacutec, Aymara civarını egemenliğine alarak, imparatorluğu güneye doğru büyüttü. 1471–1493 arasında hüküm süren oğlu Topa-İnka, egemenliğini kıyı ve ekvatora dek güney yaylaları boyunca genişletti. Ardılı Huayna Capac, Oiuto'yu fethetti ve oraya yerleşti. Son imparator Atahualpa ümitsiz bir şekilde kendi imparatorluğunu savunmaya çalıştı. 1533'te İspanyollar tarafından kaçırıldı. Fatih Francisco Pizarro'nun emriyle Cajamarca meydanında kazığa çakıldı.

Maya toplumunun sınıfsal piramidinin en üstünde kral bulunuyordu; altında, kralın maiyeti yer alıyordu. Üçüncü basamakta soylular, rahipler ve savaşçılar sıralanıyordu, dördüncü basamakta tüccar ve sanatçılar, son basamakta ise köylüler ve köleler vardı.

ORTA AMERİKA’NIN VENEDİK’İ LAGÜN KENT TENOCHTİTLAN…
Bir gün ihtiyarlar gençleri yanlarına çağırdılar. Beyaz bir söğüt dalını, bir kurbağayı ve beyaz balıkları gördükleri yere kenti kurmalarını söylediler. Tanrı Uitzilopochtli'nin emri böyle dediler. Ancak, o gece tanrılar başrahibi yanlarına çağırdılar. Gidip çevreye bakmasını, bir kaktüsün dalları üzerinde kartal göreceğini söylediler. Kenti orada kuracaklardı. İşte efsaneler Aztekler'in başkenti Tenochtitlan'ın kuruluşunu böyle anlatıyor. Gerçekten de kentin adı kaktüs anlamına gelen "tenoehtli" kelimesinden türetilmiş.

Başkent mahalleleri...
Tenochtitlan dört ana mahalleye ayrılmıştı. Kentin kuruluşundan az sonra, sakinlerinin bir kısmı yakın bir adacık üzerinde, yeni yerleşim alanı Tlatelolco'yu kurdular. Tenochtitlan politik ve dini merkez kimliğini korurken, Tlatelolco ticari merkez haline dönüştü.

25-Ekim-2009, 18:20	#2 (permalink)
Cahit ERAYDIN Bizim Coğrafya Yöneticisi Üyelik tarihi: 04-Haziran-2009 Bulunduğu yer: BURDUR Yaş: 66 Mesajlar: 2.075 Teşekkürleri: 565 836 mesajına 4.324 kere teşekkür edildi.	Aztekler'e ilişkin tarih bilgileri daha çok. Kuzeyden geldiklerini ve Meksika Vadisi'ne en son girenler olduklarını biliyoruz. 1325'de (ya da 1370) başkentleri Tenochtitlan'ı bayındırlaştırmaya başladılar, ilk Aztek kralı Acamipichtli oldu. Taş binalar ve "chinampa"lar (yüzen bahçeler) varlığını üçüncü kral Chimalpopoca'ya borçlu. 1427–1440 arası, Aztek topraklarının sınırlarını genişleten büyük fatih İtzcoatl'ın krallığı... Onu kardeşi, yasa koyucu ve kurucu 1.Montezuma (1390-1496) izledi; ama imparatorluğun geniş bir alana yayılmasını Ahuitzotl sağladı. Ondan sonra gelen 2.Montezuma (1502-1520), son büyük Aztek kralı oldu. İnka İmparatorluğu herhangi bir büyük kültüre pek uygun olmayan bir arazide yeşerdi: uçsuz bucaksız ırmaklar, çöller, aşılmaz dağlar... Gerçekte İnkalar, And ve Chavin, Nazca, Moche, Huari, Chimu gibi, diğer çağdaş ya da neredeyse çağdaş uygarlıklara ait kültürel değerlerden yararlanmayı bildiler. İnkalar, 1200–1438 arasında hüküm süren yarı efsane sekiz kralın ardından, yalnızca dokuzuncu-suyla (Virococha'nın oğlu Pachacutec) ile yayılmalarınabaşladılar. Pachacutec, Aymara civarını egemenliğine alarak, imparatorluğu güneye doğru büyüttü. 1471–1493 arasında hüküm süren oğlu Topa-İnka, egemenliğini kıyı ve ekvatora dek güney yaylaları boyunca genişletti. Ardılı Huayna Capac, Oiuto'yu fethetti ve oraya yerleşti. Son imparator Atahualpa ümitsiz bir şekilde kendi imparatorluğunu savunmaya çalıştı. 1533'te İspanyollar tarafından kaçırıldı. Fatih Francisco Pizarro'nun emriyle Cajamarca meydanında kazığa çakıldı. Maya toplumunun sınıfsal piramidinin en üstünde kral bulunuyordu; altında, kralın maiyeti yer alıyordu. Üçüncü basamakta soylular, rahipler ve savaşçılar sıralanıyordu, dördüncü basamakta tüccar ve sanatçılar, son basamakta ise köylüler ve köleler vardı. ORTA AMERİKA’NIN VENEDİK’İ LAGÜN KENT TENOCHTİTLAN… Bir gün ihtiyarlar gençleri yanlarına çağırdılar. Beyaz bir söğüt dalını, bir kurbağayı ve beyaz balıkları gördükleri yere kenti kurmalarını söylediler. Tanrı Uitzilopochtli'nin emri böyle dediler. Ancak, o gece tanrılar başrahibi yanlarına çağırdılar. Gidip çevreye bakmasını, bir kaktüsün dalları üzerinde kartal göreceğini söylediler. Kenti orada kuracaklardı. İşte efsaneler Aztekler'in başkenti Tenochtitlan'ın kuruluşunu böyle anlatıyor. Gerçekten de kentin adı kaktüs anlamına gelen "tenoehtli" kelimesinden türetilmiş. *Başkent mahalleleri...* Tenochtitlan dört ana mahalleye ayrılmıştı. Kentin kuruluşundan az sonra, sakinlerinin bir kısmı yakın bir adacık üzerinde, yeni yerleşim alanı Tlatelolco'yu kurdular. Tenochtitlan politik ve dini merkez kimliğini korurken, Tlatelolco ticari merkez haline dönüştü. __________________ Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalalet ve hatta hiyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri şahsi menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler !!! KEMAL ATATÜRK Öğretmenler ; Cumhuriyet sizden fikri hür,vicdanı hür,irfanı hür nesiller ister KEMAL ATATÜRK