Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda - Tekil Mesaj gösterimi - Kıta, Kıtaların Oluşumu ve Hareketleri, Epirojenez, İzostatik Denge..

SİMAY · 13-Mayıs-2010, 23:11

Kıta, Kıtaların Oluşumu ve Hareketleri, Epirojenez, İzostatik Denge..

KITA, kitalarin OLUŞUMU VE HAREKETLERİ (EPİROJENEZ), İZOSTATİK denge (COĞRAFYA konu ANLATIM)

Kara ve denizlerde düşey doğrultudaki alçalma yükselme hareketlerine epirojenez denir. Başka bir ifade ile, yer kabuğunun geniş alanlı yaylanma hareketleridir.

Farklı yoğunluktaki yer kabuğu parçaları manto üzerinde dengeli bir biçimde dururlar. Bu olaya izostazi, dengeye ise izostatik denge denir. Herhangi bir yerde epirojenez olayının olabilmesi için, izostatik dengenin bozulması gereklidir.

İzostatik dengeyi bozan olaylar şunlardır:
İklim değişiklikleri
Yeni bir dağ oluşumu
Engebeli yüksek yerlerin fazla aşınması
Deniz çukurluklarında tortulanmanın fazla olması

İzostatik dengeyi bozan yukarıdaki olaylar sonucu karalar hafiflemekte ve yükselmektedir. Karalar yükselince deniz seviyesi gerilemekte, deniz altındaki alanlar kara haline gelmektedir. Bu şekilde, deniz seviyesinin alçalması olayına regresyon denir.

Karalardaki, lâvlar, birikmeler, buzullaşma, vb. olaylar sonucunda da karaların yükü artmakta ve ağırlaşarak ya da iç kuvvetlerin etkisiyle çökmektedir.

Bu alçalma sonucunda denizler karalara doğru ilerlemekte ve kara parçaları sular altında kalmaktadır. Bu şekilde, deniz seviyesinin yükselmesi olayına da transgresyon adı verilir.

Epirojenik hareketlere örnek olarak, İskandinav Yarımadası ve Kanada verilebilir. Buzul çağında buralarda 1 – 2 km kalınlığında bir buz tabakası vardı. Sonradan buzullar (bilgi yelpazesi) eriyince, karaların üzerindeki yük azaldı ve mağmaya doğru gömülen bu kara parçaları tekrar yükselmeye başladı. Bu yükselme, günümüzde de yavaş yavaş devam etmektedir.

Epirojenik hareketler, Türkiye’de de olmaktadır. Anadolu milyonlarca yıldır yükselmekte, buna karşılık Karadeniz ve Doğu Akdeniz havzaları çökmektedir. Buna bağlı olarak, Çukurova Havzası ile Ergene Ovası hızlı bir çökme içine girmişler ve tortulanma alanı olmuşlardır.

Kaynak: Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda

13-Mayıs-2010, 23:11	#1 (permalink)
SİMAY Uzman Üye Üyelik tarihi: 03-Mayıs-2010 Yaş: 35 Mesajlar: 278 Teşekkürleri: 218 165 mesajına 474 kere teşekkür edildi.	Kıta, Kıtaların Oluşumu ve Hareketleri, Epirojenez, İzostatik Denge.. Kıta, Kıtaların Oluşumu ve Hareketleri, Epirojenez, İzostatik Denge.. KITA, kitalarin OLUŞUMU VE HAREKETLERİ (EPİROJENEZ), İZOSTATİK denge (COĞRAFYA konu ANLATIM) Kara ve denizlerde düşey doğrultudaki alçalma yükselme hareketlerine epirojenez denir. Başka bir ifade ile, yer kabuğunun geniş alanlı yaylanma hareketleridir. Farklı yoğunluktaki yer kabuğu parçaları manto üzerinde dengeli bir biçimde dururlar. Bu olaya izostazi, dengeye ise izostatik denge denir. Herhangi bir yerde epirojenez olayının olabilmesi için, izostatik dengenin bozulması gereklidir. İzostatik dengeyi bozan olaylar şunlardır: İklim değişiklikleri Yeni bir dağ oluşumu Engebeli yüksek yerlerin fazla aşınması Deniz çukurluklarında tortulanmanın fazla olması İzostatik dengeyi bozan yukarıdaki olaylar sonucu karalar hafiflemekte ve yükselmektedir. Karalar yükselince deniz seviyesi gerilemekte, deniz altındaki alanlar kara haline gelmektedir. Bu şekilde, deniz seviyesinin alçalması olayına regresyon denir. Karalardaki, lâvlar, birikmeler, buzullaşma, vb. olaylar sonucunda da karaların yükü artmakta ve ağırlaşarak ya da iç kuvvetlerin etkisiyle çökmektedir. Bu alçalma sonucunda denizler karalara doğru ilerlemekte ve kara parçaları sular altında kalmaktadır. Bu şekilde, deniz seviyesinin yükselmesi olayına da transgresyon adı verilir. Epirojenik hareketlere örnek olarak, İskandinav Yarımadası ve Kanada verilebilir. Buzul çağında buralarda 1 – 2 km kalınlığında bir buz tabakası vardı. Sonradan buzullar (bilgi yelpazesi) eriyince, karaların üzerindeki yük azaldı ve mağmaya doğru gömülen bu kara parçaları tekrar yükselmeye başladı. Bu yükselme, günümüzde de yavaş yavaş devam etmektedir. Epirojenik hareketler, Türkiye’de de olmaktadır. Anadolu milyonlarca yıldır yükselmekte, buna karşılık Karadeniz ve Doğu Akdeniz havzaları çökmektedir. Buna bağlı olarak, Çukurova Havzası ile Ergene Ovası hızlı bir çökme içine girmişler ve tortulanma alanı olmuşlardır. Kaynak: Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda