Çad (Chad)
Başkent
N'Djamena
Nüfus
5.467.000
Yüzölçümü
1.284.000 km2
Komşuları
Kuzeyde Libya; Batıda Nijer, Nijerya, Kamerun; Güneyde Orta Afrika Cumhuriyeti; Doğuda Sudan
Önemli Şehirleri
N'Djamena
Din
%44 Hıristiyan, %33 Geleneksel İnançlar
Dil
Fransızca ve Arapça (Resmi Dil) 100 kadar çeşitli diller.
Yönetim Biçimi
Cumhuriyet
Tarih: Çad, Sahra Çölü oluşmadan önceki dönemlerde paleolitik ve neolitik kültürlerin yaşandığı yerdi. Fransa'nın 1900'lerde kontrolü ele geçirmesine kadar, bir dizi krallık ve Arap köle tacirleri Çad'a egemen oldu. Ülke 11 Ağustos 1960'ta bağımsız oldu. Bir çok ateşkes ve barış andlaşması yapılmasına rağmen, 1966'dan beri kuzey Müslümanları güneydeki Hristiyan hükümete ve Fransız birliklerine karşı savaşmaktadır. Libya yanlısı Çad hükümetinin isteği üzerine Aralık 1980'de Libya askeri birlikleri ülkeye girdi. Birlikler Kasım 1981'de geri çekildi. Hissene Habre liderliğindeki isyancı güçler, Haziran 1982'de başkenti ele geçirerek başkan Goukouni Oueddei'ye ülkeden kaçmak zorunda bıraktılar.
Fransa, 1983'te başkan Habre'ye Libya destekli isyancılarla mücadelesinde yardım etmeleri amacıyla 3000 asker gönderdi. Eylül 1984'te Fransa ve Libya birlikleri Çad'dan eş zamanlı olarak geri çekilmesinde anlaştılar, ancak Libya güçleri Çad güçlerinin onları son büyük kalelerinden de attığı Mart 1987 tarihine kadar kuzeyde kaldılar.
Aralık 1990'da, Habre Libya destekli bir isyancı grup olan Yurtsever Kurtuluş Hareketi tarafından devrildi.
3 Şubat 1994'te Uluslararası Adalet Divanı Libya'nın kendi sınırlarındaki mineral zengini Aazou Şeridi üzerindeki ülkesel hak iddiasını reddetti. Libya birlikleri Mayıs sonunda geri çekildi. |