ÜLKELER COĞRAFYASI

DreameR-Türk

Çek Cumhuriyeti
01 Ocak 1993'te Çekoslavakya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak iki ayrı devlete bölündü. 26 Ocak 1993'te Havel başkan seçildi.
Çin (China)
Başkent
Pekin
Nüfus
1.190.431.000
Yüzölçümü
9.572.900 km2
Komşuları
Kuzeyde Moğolistan, Kuzeydoğuda ve Kuzeybatıda Rusya, Batıda Afganistan, Tacikistan, Pakistan, Kazakistan, Güneyde Hindistan, Nepal, Bhutan, Byanmar, Laos, Vietnam, Kuzeydoğuda Kuzey Kore
Önemli Şehirleri
Şangay, Pekin
Din
Çoğunluk ateist, geleneksel olarak Budizm, Taoizm
Dil
Mandarin (resmi)
Yönetim Biçimi
Tek Partili Cumhuriyet
Tarih: Çin'de yüzbinlerce yıl öncesine ait insana benzer yaratık kalıntıları bulunmuştur. M.Ö.5000'den beri Huang havzasında neolitik tarımsal yerleşimler görüldü. Bunların dilleri, dinleri ve sanatları sonraki Çin medeniyetinin kaynağı olmuştur. Kuzey Çin'in büyük bölümüne hakim olan Chang Hanedanının gelişmiş kültürü içinde bronz madenciliği zirveye çıktı ve Çin yazısı kullanılmaya başlandı.
Ardarda gelen hanedanlar ve hanedanlararası krallıklar, Çin'i sonraki 3000 yıl boyunca yöneterek politik ve kültürel Çin egemenliğini güneye ve batıya yaydılar; teknolojik ve kültürel açıdan ilerlemiş bir toplum yarattılar. Yabancı hakimiyeti Yuan hanedanında Mangollar (1271-1368) ve Ch'ing hanedanında Mançular (1644-1911) ülkenin temel kültürünü değiştirmedi.
Göreli durgunluk dönemi 19.yy.'da Çin'i iç ve dış baskılara karşı savunmasız kıldı. İsyanlar milyonlarca kişinin ölümüne yol açarken Rusya, Japonya, Britanya ve diğer güçlerin ülkedeki politik ve ekonomik kontrolleri arttı.
Çin, 1 Ocak 1912'de Dr. Sun Yat Sen önderliğinde Wuchang Ayaklanmasının ardından Cumhuriyet oldu.
1894-1945 arası, 50 yıl boyunca, Çin-Japon çatışması yaşandı. Çin 1895'te Kore, Tayvan ve Diğer alanları terketti. 18 Eylül 1931'de, Japonya kuzeydoğu bölgesini (Mançurya) ele geçirdi ve Mançuko adı ile bir kukla devlet kurdu. Sınırdaki Jehal, 1933'te tampon devlet olarak ayrıldı.
Japonya 7 Temmuz 1937'de Çin'e saldırdı. 2. Dünya Savaşı'nda yenildikten sonra ele geçirdiği yerleri geri verdi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kamingtang, Komünistler ve diğer gruplarla birlikte iç karışıklıklar arttı. 1949-1950'de Çin, Komünist orduların denetimi altına girdi. Komutan hükümeti 8 Aralık 1949'da Tayvan'a kaçtı. 21 Eylül 1949'da Pekin'de Mao Zedung, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Çin ve SSCB 15 Şubat 1950'de 30 yıl sürecek bir "Dostluk, İttifak ve Karşılıklı Yardım Andlaşması" imzaladılar. Amerika, yeni rejimi tanımayı reddetti. 26 Kasım 1950'de Çin Halk Cumhuriyeti Amerikan askerlerine karşı Kore'ye ordu göndererek Kore savaşını çıkmaza soktu. 1960'larda, SSCB ile ilişkiler sınırlar, ideoloji ve komünizm liderliği konularında çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle kötüye gitmeye başladık. SSCB yardım anlaşmalarını iptal ederken, Çin ve Arnavutluk da Sovyet karşıtı propagandalara başladı.
25 Ekim 1971'de BM Genel Kurulu Tayvan hükümetinin BM üyeliğine son vererek Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıdı. Amerika, anakaranın örgüte kabulünü destekledi, ancak Tayvan'ın üyelikten çıkarılmasına karşı çıktı.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, 21-28 Şubat 1972'de Başbakan Zhou Enlai'nin devleti üzerine iki ulus arasında yıllardır süren antipatiyi sona erdirerek Çin'I ziyaret etti. 15 Aralık 1978'de A.B.D. Çin Halk Cumhuriyeti'ni Çin'in tek yasal hükümeti olarak resmen tanıdı ve iki ülke arasında 1 Ocak 1979'da ilk diplomatik ilişkiler kuruldu.
İç Gelişmeler: 1949 sonrası dönemde endüstriyel, tarımsal, sosyal, ekonomik kuruluşlar mao idealler çerçevesinde zorla biçimlendirildi. 1957'de Mao Zedung 1949-54 yılları arasında yaklaşık 800.000 kişinin idam edildiğini kabul etti. 1965'teki Büyük Proleter Kültür Devrimi Pragmatizm ve bürokrasiye karşı çıkmak ve devrim ilkeleri çerçevesinde yeni bir nesil yetiştirmeyi amaçlıyordu. Mao 9 Eylül 1979'da öldü. 25 Ocak 1981'de dul eşi ve diğer solcu yandaşları Kültür Devrimi sırasında işlemiş oldukları suçlar nedeniyle mahkum edildi.
Yeni iktidar eğitim, kültür ve endüstri alanlarında Maocu politikaları değiştirdi ve komünist olmayan ülkelerle daha sıkı ilişkiler kurma arayışına girdi. 4 Mayıs 1989'da, 100.000 civarında öğrenci ve işçi Pekin'de demokratik reform talep eden gösteriler yaptı. Gösteriler 15-18 Mayıs'ta Sovyet lideri Gorbaçov'un Pekin'I ziyareti sırasında da devam etti. Yenilikler yapılmasını, Deng ve diğer liderlerin yönetimden uzaklaştırılmasını isteyen 1 milyon kişi Pekin'de toplandı. En az 20 ilde 3-4 Haziran'da Çin ordu birlikleri Pekin'e girdi ve demokrasi yanlısı protestocularla çarpıştı. 5000 kişi öldü, 10 bin kişi yaralandı, yüzlerce öğrenci ve işçi tutuklandı. İnsan Hakları ihlalleri sonraki yıllarda da devam etti.
ABD 26 Mayıs 1994'te, koşulsuz olarak ticarette Çin'e tanıdığı en çok gözetilen ulus statüsünü yeniledi.

DreameR-Türk

Danimarka (Denmark)
Başkent
Kopenhag
Nüfus
5.188.000
Yüzölçümü
43.080 km2
Komşuları
Güneyde Almanya, Kuzeybatıda Norveç, Kuzeydoğuda İsveç
Önemli Şehirleri
Kopenhag
Din
%91 Evangelist Lutherci
Dil
Danimarkaca, Faroese
Yönetim Biçimi
Anayasal Monarşi (meşruti monarşi)
Tarih: Bishop Absaion, kökeni antik çağlara kadar uzanan Kopenhag kentinin asıl kurucusu olarak kabul edilmektedir. Dones Vikinglerin Ortaçağdaki önemli merkezlerinden birisiydi. Danimarka krallığı 17.yy'a dek, yani güney İsveçteki topraklarını kaybedene kadar çok önemli bir Kuzey Avrupa gücüydü. Norveç 1815'te Scheswig Holstein ise 1864'te ayrıldı. Kuzey Schleswig 1920'de tekrar katıldı. Seçmenler 1992'de reddettikleri AT ile birleşme üzerine yapılan Maastricht Antlaşması'nı Mayıs 1993'te onayladılar.

DreameR-Türk

Dominik Cumhuriyeti (Dominican Republic)


Başkent
Santa Domingo
Nüfus
7.826.000
Yüzölçümü
48.443 km2
Komşuları
Batıda Haiti
Önemli Şehirleri
Santo Domingo, Santiago de Los Caballeros
Din
%95 Katolik
Dil
İspanyolca
Yönetim Biçimi
Temsili Demokrasi
Tarih: 1492'de Kolomb oraya ulaştığında Hispanida adasında Carib ve Arawak Hintlileri yerleşmişti. 1496'da kurulan Santa Domingo kenti yarıkürede Avrupalılarca yerleşilmiş en eski alandır.
1697'de adanın batısındaki 1/3'lük kısmı Fransa'ya devredildi. Santa Domingo 1795'te Fransa'ya katıldı. Haitili lider Toussant L'Ouverture 1801'de burayı ele geçirdi. 1803-1821 arasında pek çok yerli cumhuriyet belli aralıklarla kurulup kalktı. 1822-1844 arasında Haiti bölgeye tekrar egemen oldu ve 1861-63'te İspanyol işgali gerçekleşti.
1916'dan anayasal çerçeveden seçilen hükümetin başa geçtiği 1924'e kadar ülke Amerikan donanmaları tarafından işgal altında tutuldu. 1930'da Gen. Rafael Leonidas Trujiollo Malina devlet başkanı seçildi. Trujillo 1961'de uğradığı suikaste kadar ülkeyi zorbalıklar yönetti. 1960'ta Trujillo tarafından atanmış olan başkan Joaguin Balaguer 1962'de baskılara dayanamadı. 33 yıl içinde yapılan ilk özgür seçimlerde seçilen Juan Bosch; 1963'te devredildi. 24 Nisan 1964'te Bosch taraftarları ve komünistleri de dahil olduğu diğer bazı gruplar ayaklandı. Dört gün sonra Amerikan donanması Bosch yanlısı güçlere müdahale etti. Daha sonra beş Güney Amerika devleti tarafından oluşturulan barış koruma güçleri gönderildi.
Haziran 1966'da Balaguer'in Bosch'u yendiği seçimleri geçici bir hükümet denetledi. Balaguer sonraki 28 yıl boyunca görevde kaldı, ancak Mayıs 1994'te yeniden seçilmesinde hile yapıldığı ortaya çıkınca 1995'te yeni seçim yapma sözü verdi.

DreameR-Türk

Dominika (Dominica)
Başkent
Roseau
Nüfus
88.000
Yüzölçümü
750 km2
Komşuları
Kuzeyde Guadeloupe, Güneyde Martinik
Önemli Şehirleri
Roseau
Din
%77 Katolik
Dil
İngilizce (resmi)
Yönetim Biçimi
Parlamenter Demokrasi
Tarih: 1805'tenberi bir İngiliz kolonisi olan Dominika 1967'de özerk, 3 Kasım 1978'de de bağımsız oldu. 30 Ağustos 1979'da çıkan David Kasırgası adayı harap ederken, Dominika ekonomisinin temeli olan muz fidanlıkları da yok oldu. 1980-81'de hükümete karşı darbe girişimleri oldu.
Dominika, 1983'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Grenada'ya saldırmasında teşvik unsuru olmuştur.

DreameR-Türk

Ekvator (Ecuador)
Başkent
Quito
Nüfus
10.677.000
Yüzölçümü
269.178 km2
Komşuları
Kuzeyde Kolombiya, doğuda ve güneyde Peru
Önemli Şehirleri
Guaya quil, Quito
Din
%95 Katolik
Dil
İspanyolca (resmi)
Yönetim Biçimi
Cumhuriyet
Tarih: İspanya, kuzey inka imparatorluğu olan bölgeyi 1633'te fethetti. 24 Mayıs 1822'de Kurtuluş güçleri Quito yakınlarında İspanyolları yenilgiye uğrattı. Ekvator önce Büyük Kolombiya Cumhuriyeti'nin parçası oldu ama 13 Mayıs 1980'de ayrıldı. 1968'den itibaren sivil ve askeri diktatörlerce yönetildi. 1979'da askeri cunta idareyi demokratik sivil hükümete devretti.
1972'den beri ekonomi petrol ihracatına dayanmaktadır. Ekvator, 20 bin kişiyi evsiz bırakan ve ülkenin önemli petrol hatlarını harap eden 5-6 Mart depremini takiben 8.2 milyara yakın dış borcu nedeniyle faiz ödemelerini 1987'de erteledi.
Ülkedeki Hintliler 1990'larda daha fazla hak talep eden bir dizi protesto düzenlediler.

DreameR-Türk

Ekvator Ginesi (Equatorial Guinea)
Başkent
Malabo
Nüfus
410.000
Yüzölçümü
28.051 km2
Komşuları
Güneyde Gabon, Doğuda ve Kuzeyde Kamerun
Önemli Şehirleri
Malabo
Din
Çoğunluk Katolik
Dil
İspanyolca (resmi), Fang, Bubi
Yönetim Biçimi
Geçiş Dönemi
Tarih: 15 yy.da Portekizlilerce ele geçirilen Fernando Po adası (bugünkü Bako) 1778'de İspanya'ya devredildi. 12 Ekim 1968'de bağımsız oldu. Anakaradaki Rio Muni eyaleti ile ada arasındaki çekişmeler sonucu 1969'da bir dizi ayaklanma çıktı. 1972'de anakaradan Masre Nguema Biyogo ömür boyu, devlet başkanı oldu.
Masre'nin hükümdarlığı, ulusu iflasa sürükleyen, Afrika'nın en vahşi yönetimidir. Ağustos 1979'da bir askeri darbe ile görevinden uzaklaştırıldı. Darbenin lideri Teodoro Mbasogo devlet başkanı oldu.
21 Kasım 1993'te yapılacak seçimlere razı oldu. İktidar partisi tek başına galip geldi ancak muhalefet partileri, hile yapıldığı iddiası ile seçimleri boykot etti.
Devlet büyük ölçüde dış yardımlara dayalı olarak varlığını sürdürmektedir.

DreameR-Türk

El Salvador
Başkent
San Salvador
Nüfus
5.753.000
Yüzölçümü
21.041 km2
Komşuları
Batıda Guatemala, Kuzeyde Honduras
Önemli Şehirleri
San Salvador
Din
%75 Katolik
Dil
İspanyolca (resmi)
Yönetim Biçimi
Cumhuriyet
Tarih: 1821'de İspanya'dan ve 1839'da Orta Amerika Federasyonu'ndan bağımsız oldu. 1969'da Honduras ile 300.000'den fazla Salvadorlu işçi arasındaki savaşta 2.000 kişi öldü. 1979'da askeri bir darbe ile başkan Carlos Humberto Romeno hükümeti devrildi ama iktidardaki askeri-sivil cunta Küba ve Nikaragua'nın silahlandırdığı solcu isyancıları durdurmayı başaramadı. Mayıs 1984'teki seçimlerde Hıristiyan Demokratiklerden Jose Nopoleon Duarte oyların %54'ünü alarak başkan seçildi. Hükümet ve solcu isyancıların imzaladığı resmi bir barış andlaşması ile 12 yıl süren ve 75.000 kişinin ölümüne yol açan ve iç savaş 16 Ocak 1992'de sona erdi.

DreameR-Türk

Endonezya (Indonesia)
Başkent
Cakarta
Nüfus
200.410.000
Yüzölçümü
1.913.443 km2
Komşuları
Güneydoğu Asya, Hint Okyanusu'nda takım adalar
Önemli Şehirleri
Surabaya, Bandung, Uyung Pandang, Malang
Din
Müslüman %87
Dil
Bahasa İndonezya, İngilizce
Yönetim Biçimi
Cumhuriyet
Tarih: Önce Portekiz ardından da Hollanda sömürgesi olan Endonezya II. Dünya Savaşı'nda Japonya tarafından 1942'de işgal edildi. 1945 yılında Ahmet Sukarno'nun liderliğinde yürütülen Ulusçu hareket bağımsızlık ilan etmesine karşın, bu ilan kabulü ancak 1949'da olmuştur. İlk Cumhurbaşkanı olan Sukarno 1950 yılında federal yapıyı feshederek üniter bir cumhuriyet kurdu ve katı bir ulusçuluk politikası uyguladı. Ülke içinde yükselen ağır baskılar sonucu 1965 yılında Sukarno yetkilerini General Suharta'ya devretmiştir. Suharta 1993 yılında 6. Kez Cumhurbaşkanı seçildi. Suharta muhalefeti sınırladı ve ülkeyi Batı ile müttefik yaptı. Politik istikrar ve ülkenin zengin petrol kaynakları ülkeyi ekonomik bakımdan istikrarlı yaptı.

DreameR-Türk

Eritre (Eritrea)
Başkent
Asmera
Nüfus
3.200.000
Komşuları
Güneyde Etiyopya Doğuda Cibuti, Batıda Sudan Kuzeyde Kızıldeniz
Din
Müslüman ve Hıristiyan
Dil
7 yerli dil
Yönetim Biçimi
Geçiş Döneminde
Tarih: Eritre 1890'dan 1941'de İngilizlerin eline geçene kadar bir İtalyan kolonisiydi. İngiliz ve BM denetiminin ardından, 1952'de federe bir birim olarak Etyopya'ya bırakıldı. Etyopya 1962'de Eritre'yi bir eyalet olarak ilhak etti. Bu, 24 Mayıs 1993'te Eritre bağımsızlığını resmen ilan edene kadar sürecek olan 31 yıllık bir bağımsızlık mücadelesine neden oldu.

DreameR-Türk

Ermenistan (Armenia)

Başkent
Erivan
Nüfus
3.522.000
Yüzölçümü
11.500 km2
Komşuları
Kuzeyde Gürcistan, Doğuda Azerbaycan, Güneyde İran, Batıda Türkiye
Din
%94 Ortodoks
Dil
Ermenice
Yönetim Biçimi
Cumhuriyet
Tarih: Bugünkü Ermenistan 2 Nisan 1921'de bir Sovyet Cumhuriyeti olarak kurulmuştur. 30 Aralık 1922'de SSCB'nin bir parçası olan Kafkas seddini oluşturmak üzere, 12 Mart 1922'de Gürcistan ve Azerbaycan'la birleşti. Ermenistan, 5 Aralık 1936'da SSCB'nin anayasal bir cumhuriyeti oldu. 7 Aralık 198'de meydana gelen bir deprem sonucu 55.000'den fazla insan öldü, bir çok şehir yıkıntı haline dönüştü. Ermenistan 23 Eylül 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etti ve 26 Aralık 1991'de SSCB dağılınca da tamamen bağımsız bir devlet oldu. Çoğunluğu Hıristiyan olan Ermenistan ile çoğunluğu Müslüman olan Azerbaycan arasındaki savaş 1992'de yayıldı ve 1993'te, 1994'te de devam etti. Azerbaycan'da Dağlık Karabağ Enklavi üzerine iki tarafın da egemenlik iddiaları vardı. 1994 Mayıs'ında Ermeni güçlerinin bu bölgede kontrol kazanmaları üzerine geçici bir ateşkes ilan edildi.