GENEL TOPİK

zumrut_ · 29-Kasım-2009, 00:28

Keneler Nasıl Tanınır ve Nerelerde Bulunur?

Keneler otlaklar, çalılıklar ve kırsal alanlarda yaşayan küçük oval şekillidir. 6-8 bacaklı, uçamayan, sıçrayamayan hayvanlardır. Hayvan ve insanların kanlarını emerek beslenirler ve bu sayede hastalıkları insanlara bulaştırabilirler.

Ülkemiz kenelerin yaşamaları için coğrafi açıdan oldukça uygun bir yapıya sahiptir. Türlere göre değişmekle beraber kenelerin, küçük kemiricilerden, yaban hayvanlarından evcil memeli hayvanlara ve kuşlara (özellikle devekuşları) kadar geniş bir konakçı spektrumları mevcuttur.

Keneler, kan emerek beslendikleri için hemen tüm yabani ve evcil hayvanların (inek, koyun, köpek, kemiriciler, yerde beslenen kuşlar vb.) üzerinde bulunabilir ve bu hayvanlardan insana geçebilirler. Ayrıca, çalılık ve yeşil, yüksek otlu alanlarda bulunan keneler, beslenmek için doğrudan insanlara da geçip ısırabilirler. Bu nedenle daha çok kırsal bölgelerde ve hayvancılıkla uğraşan kişilerde görülmekle birlikte kentsel alanlardaki uygun ortamlarda da bulunabilirler.

KENE ISIRIĞI

Kenelerin kan emişi genellikle uzun bir süreçtir. Sinekler gibi hemen sokup kısa sürede kan emişini bırakmazlar. Kan emmeye başlayan kene, ağız kısmındaki hortumunu cilt içine sokar ve doyuncaya kadar çıkartmaz. Bu hortum, geri çıkışı engellemek için çıkıntılar içerdiğinden kolay çıkmaz. Bu nedenle keneyi çıkartmak için zorlamamak gerekir. Çok zorlandığında sıvıyı erken salgılayıp virüsü bulaştırabilir veya boru kısmı koparak cilt içinde kalabilir. Ayrıca, zorlama kenenin patlayarak enfekte sıvı ve kanının cildimizdeki çiziklerden ya da gözümüze sıçrayarak bulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle vücuda yapışık kene görüldüğünde bir cımbızla ağız kısmından tutularak yavaşça sağa-sola oynatılıp bir vida gibi çıkartılmaya çalışmalı ya da bir sağlık kurumuna başvurularak çıkartılması sağlanmalıdır.

KIRIM KONGO ATEŞİ NEDİR?

Kırım-Kongo Hemorajik Ateş (KKHA),keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli bir mikrobiyal etken tarafından neden olunan ateş, cilt içi ve diğer alanlarda kanama gibi bulgular ile seyreden hayvan kaynaklı bir enfeksiyondur. Son yıllarda tedavide görülen gelişmelere rağmen, bu enfeksiyonlarda ölüm oranları hala yüksektir.

Hastalıkların seyri sırasında cilt ve diğer organlarda kanama görülen ve kanama belirtileri hakim özellik olarak tespit edilen enfeksiyonlar, genel olarak ''kanamalı ateşler'' şeklinde isimlendirilir.

Viral kanamalı ateşler; kene, sivrisinek, kemirgen aracılığıyla nadiren de yabani ve evcil hayvanların kan ve dokularına temas ile bulaşan, ölüm oranı çok yüksek hayvan kaynaklı enfeksiyonlardır. Bu hastalıklardan ülkemiz için önemli olanı hiç şüphesiz Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi’ dir.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi ilk kez 1944-1945 yılı yaz aylarında Batı Kırım steplerinde çoğunlukla ürün toplamaya yardım eden Sovyet askerleri arasında görülmüş ve hastalığa Kırım Kanamalı Ateşi adı verilmiştir. 1956 yılında Zaire'de ateşli bir hastadan izole edilen ve Kongo virüsü olarak adlandırılan etkenin, 1969 yılında Kırım Kanamalı Ateşi virüsü ile aynı olduğunun farkına varılmasıyla, hastalık bu tarihten itibaren Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılmıştır ve Nairovirüs türü virüsün sebep olmaktadır.

Ülkemizin coğrafi ve iklim yapısı, hastalığın bulaşmasında birinci derecede etkin rol oynayan kenelerin yaşamaları için oldukça elverişlidir. Bu nedenle de hastalık, özellikle hayvancılığın yapıldığı bölgeler, orman ve gür otlakların bulunduğu yerler başta olmak üzere ülkemizin her yerinde ( sıklıkla da nisan ayından itibaren kasım ayına kadar olan sürede ) görülebilecek durumdadır.

KİMLER RİSK ALTINDADIR?

Hastalık için tarım çalışanları ve hayvancılık ile uğraşanlar (çiftlik çalışanları, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, et ve et ürünleri market işçileri), veterinerler, hasta hayvan ile teması olanlar ve akut hastalarla temas olasılığı olduğundan endemik bölgelerde görev yapan sağlık personeli, askerler, kamp ve piknik yapanlar, korumasız olarak yeşil alanlarda bulunanlar ile deri fabrikası işçileri yüksek risk altındadır. Epidemi sırasında muhtemelen evcil hayvanlar konak hacmini genişletmektedir .

NASIL BULAŞIR?

Virus, genelde insanlara ya infekte kenelerin ısırması ile, yada hasta hayvanların kesilmesi sırasında hayvana ait kan ve dokulara temas ile bulaşmaktadır

Bunun yanında başlıca bulaşma yolu olan kene ısırığına ilave olarak insandan insana da İlerlemiş kliniği olan hastalara ait kanlar, solunum, sindirim yolu çıkartılarına direkt temas ve hava yolu ile bulaşabilir.

Virus, sığır ve koyun gibi keneler için konak olan hayvanlarda belirtisiz infeksiyon ve bir hafta kadar süren geçici viremi oluşturmasına rağmen insanlarda hastalığa neden olmaktadır

Henüz ergin olmamış Hylomma soyuna ait keneler, küçük omurgalılardan kan emerken virüsleri alır, gelişme evrelerinde muhafaza eder; ergin kene olduğunda da hayvanlardan ve insanlardan kan emerken bulaştırır.

Hastalık genellikle kene ısırığı ile virüsün bulaşmasından 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Bu süre en fazla 9 güne kadar uzayabilir. Hasta hayvanın kan ve vücut sıvıları bulaşmış ise bu durumda hastalığın ortaya çıkışı 13 güne kadar uzayabilmektedir.

BELİRTİLER NELERDİR?

Hastalık etkeninin kene ısırması ile bulaşması durumunda enfeksiyon genellikle 1-3 gün arasında gelişir. Kuluçka süresi olarak tabir edilen bu süre bazen 9 güne kadar uzayabilir. Enfekte kan, ifrazat veya diğer dokulara doğrudan temas sonucu olan bulaşmalarda ise kuluçka süresi 5-6 gün, en fazla 13 gün olabilmektedir

Hastalığın başlangıç bulguları sıklıkla gribal enfeksiyonu taklit eder ve ani başlangıçlıdır. Üşüme titremeyle yükselen ateş, şiddetli baş ağrısı, yaygın kas ve eklem ağrıları, gözlerde ışığa karşı hassasiyet, halsizlik ve belirgin bir iştahsızlık en sık görülen başlangıç bulgularıdır. Bazen bulantı, kusma ve boğaz ağrısına eşlik eden yaygın karın ağrısı ve ishalle karakterize başlangıç gösterir. Birkaç gün içerisinde bilinçte bulanıklaşma ve ajitasyon gelişebilir. İki-dört gün sonra ajitasyon yerini bitkinlik ve depresyona bırakabilir ve karnıjn sağ üstünde lokalize karın ağrısı saptanabilir

Ayrıca ciltte kanamadan kaynaklı kızarıklık ve morluklar, burun, diş eti, idrar yollarından, bağırsak sisteminden ve vaginal yoldan kanamalar görülebilir. İç organlara ait kanama bulguları saptanabilir. Ağır hastalarda beşinci günde karaciğer, böbrek ve solunum yetmezliği gelişir. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinde ölüm; beyin, karaciğer, böbrek, kalp ve akciğer yetmezliğinden dolayı çoğunlukla hastalığın ikinci haftasında görülmekte ve bu oran yaklaşık %30'ları bulabilmektedir .

- Ateş
- Kırıklık
- Baş ağrısı
- Halsizlik
- Kanama pıhtılaşma mekanizmalarının bozulması sonucu;
- Yüz ve göğüste kırmızı döküntüler ve gözlerde kızarıklık,
- Gövde, kol ve bacaklarda morluklar
- Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülür
- Ölüm karaciğer, böbrek ve akciğer yetmezlikleri nedeni ile olmaktadır.

TEDAVİSİ nasil OLUR?

Hastalar, gerektiğinde yoğun bakım desteği verebilecek bir hastanede gerekli izolasyon önlemleri alınarak takip ve tedavi edilmelidir. Günümüzde tedavinin temelini genel destek tedavisi oluşturur. Solunum, dolaşım ve kalori desteği yapılmalı, gerektiğinde kan ve kan ürünleri verilmelidir. Henüz güvenli ve etkili bir aşı üretilememiştir.

NASIL KORUNULUR?

Hastalıktan korunmada en etkili yol kenelerle etkin mücadele yapılmasıdır. Bunun için kenelerin yoğun olarak yaşadığı yerler, çevreye ve diğer canlılara zarar vermeden uygun metotlarla ilaçlanabilir. Hayvan barınakları kenelere karşı ilaçlanmalı, barınakların duvarları sıvanmalı ve badanaları yapılarak kenelerin yaşamaları engellenmelidir. Kenelerin bulunduğu alanlardan mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır.

Çalı, çırpı, su kenarı veya gür otların bulunduğu alanlara piknik veya başka bir amaçlı gitme durumunda pantolon paçaları çorap içine alınmalı ve dönüşte mutlaka vücut kene yönünden kontrol edilmelidir.

Hayvan barınaklarına girdikten veya hayvanlarla temastan sonra, insanlar vücutlarını kene yönünden muayene etmeli, kene varsa uzaklaştırılmalıdır. Vücuda yapışmış keneler koparılmamalı ve ezilmemeli, bir cımbızla sağa sola oynatılarak çıkarılmalıdır. Vücuttaki kenelerin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı) dökülmemelidir. Çünkü bu kimyasallar keneleri kusmasına sebep olabildiğinden, kusmuktaki virüsler, kenenin kan emmek için ısırdığı yerden vücuda girebilirler.

Hayvanların kanına veya başka bir vücut sıvısına temas edilmemeli, bu durumlarda eldiven kullanılmalıdır

Hasta olan kişilerin kullandığı malzemeler ve tuvaletler çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir. Hasta ve hastanın sekresyonları ile temas sırasında mutlaka temel kişisel koruyucu önlemler (eldiven, önlük, gözlük, maske) alınmalıdır. Kan ve vücut sıvıları ile temastan kaçınılmalıdır. Bu şekilde bir temasın olması durumunda, temaslının en az 14 gün süreyle ateş ve diğer belirtiler yönünden takip edilmesi gerekmektedir

Hastalık, kenelerin sokması sonrası salgıladıkları sıvıyla, kenelerin çıkartılırken ezilmesi sonucu çıkan sıvı ve kanıyla veya kene sokması sonucu virüsü alıp hasta olmuş hayvanların kan ve salgıları ile bulaşabilmektedir. Bu nedenle:

Mera ve meskenlerde yerleşik keneler kan emerek beslenirler. Hayvanları kenelerden uzak tutarak kenelerin yayılmaları engellenmelidir.

Yeşil ve piknik alanlarına gidildiğinde (su kenarları, otlaklar, çalılık ve yüksek otlu alanlar) uzun giysiler giymeli, bacakları açıkta bırakmamalı, paçalar çorap içine konulup kenenin vücuda ulaşması zorlaştırılmalıdır. Dönüşte tüm vücut kontrol edilip yapışık kene olup olmadığına bakılmalıdır.

Yeşil alanlara giderken böcek kaçırıcı sıvı ve jeller cilde sürülebilir veya giysilere emdirilebilir. Bu maddelerin az da olsa sağlık sakıncaları olduğu dikkate alınmalıdır. Hayvan besliyorsanız hayvanlarınızı dolaştırırken onlara da bu sıvılardan sürebilirsiniz.

Vücuda yapışık kene tespit edildiğinde keneyi çıkartmak için fazla zorlamamalı, halk arasında yaygın olduğu şekliyle sigara veya kibritle yakma, kenenin üzerine kolonya, alkol veya diğer kimyasal maddeler uygulanmamalıdır. Bu maddeler kenenin daha erken aşamada kusmasına ve enfekte sıvıyı vücudumuza salgılamasına neden olabilir.

Vücuda yapışık kene tespit edildiğinde eldiven takarak ve bir cımbız ile kene vücuda yapışık ağız kısmından tutularak yavaşça sağa-sola sallanarak bir vida gibi çıkartılmalı veya bir sağlık kurumuna başvurularak çıkartılması sağlanmalıdır.

Hasta kişiler ile temasta vücut sıvıları aracılığıyla bulaşma olabileceği unutulmamalıdır.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi nasıl Kontrol Edilir ve Nasıl Korunulur?

1. İnsanlar kenelerden uzak tutulabilir ise bulaşma önlenebilir. Bu nedenle de mümkün olduğu kadar kenelerin bulunduğu alanlardan kaçınmak gerekir.

2. Kenelerin yoğun olabileceği çalı, çırpı ve gür ot bulunan alanlardan uzak durulmalı, bu gibi alanlara çıplak ayak yada kısa giysiler ile gidilmemelidir.

3. Bu alanlara av yada görev gereği gidenlerin lastik çizme giymeleri, pantolonlarının paçalarını çorap içine almaları,

4. Görevi nedeni ile risk grubunda yer alan kişilerin hayvan ve hasta insanların kan ve vücut sıvılarından korunmak için mutlaka eldiven, önlük, gözlük, maske v.b. giymeleri gerekmektedir.

5. Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için haşere kovucu ilaçlar (repellent) olarak bilinen böcek kaçıranlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir. (Bunlar sıvı, losyon, krem, katı yağ veya aerosol şeklinde hazırlanan maddeler olup, cilde sürülerek veya elbiselere emdirilerek uygulanabilmektedir.)

6. Haşere kovucular hayvanların baş veya bacaklarına da uygulanabilir; ayrıca bu maddelerin emdirildiği plâstik şeritler, hayvanların kulaklarına veya boynuzlarına takılabilir.

7. Kenelerin bulunduğu alanlara gidildiği zaman vücut belli aralıklarla kene için taranmalıdır.

8. Vücuda yapışmış keneler uygun bir şekilde kene ezilmeden, ağızdan veya başından tutularak bir cımbız veya pens yardımıyla sağa sola oynatarak alınmalıdır. Isırılan yer alkolle temizlenmelidir. Mümkünse kenenin tanı için alkolde saklanması uygun olur.

9. Diğer canlılara ve çevreye zarar vermeden, haşere ilacı (insektisit) ile uygulamanın uygun görüldüğü durumlarda çevre ilaçlanması yapılabilinir.

Kaynak: Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda

29-Kasım-2009, 00:28	#1 (permalink)
zumrut_ Zümrüt Üye Üyelik tarihi: 08-Haziran-2009 Ad- Soyad: zumrut Bulunduğu yer: Yurt dışı Mesajlar: 1.249 Teşekkürleri: 1.215 762 mesajına 2.493 kere teşekkür edildi.	Keneler Nasıl Tanınır ve Nerelerde Bulunur? Keneler Nasıl Tanınır ve Nerelerde Bulunur? Keneler otlaklar, çalılıklar ve kırsal alanlarda yaşayan küçük oval şekillidir. 6-8 bacaklı, uçamayan, sıçrayamayan hayvanlardır. Hayvan ve insanların kanlarını emerek beslenirler ve bu sayede hastalıkları insanlara bulaştırabilirler. Ülkemiz kenelerin yaşamaları için coğrafi açıdan oldukça uygun bir yapıya sahiptir. Türlere göre değişmekle beraber kenelerin, küçük kemiricilerden, yaban hayvanlarından evcil memeli hayvanlara ve kuşlara (özellikle devekuşları) kadar geniş bir konakçı spektrumları mevcuttur. Keneler, kan emerek beslendikleri için hemen tüm yabani ve evcil hayvanların (inek, koyun, köpek, kemiriciler, yerde beslenen kuşlar vb.) üzerinde bulunabilir ve bu hayvanlardan insana geçebilirler. Ayrıca, çalılık ve yeşil, yüksek otlu alanlarda bulunan keneler, beslenmek için doğrudan insanlara da geçip ısırabilirler. Bu nedenle daha çok kırsal bölgelerde ve hayvancılıkla uğraşan kişilerde görülmekle birlikte kentsel alanlardaki uygun ortamlarda da bulunabilirler. KENE ISIRIĞI Kenelerin kan emişi genellikle uzun bir süreçtir. Sinekler gibi hemen sokup kısa sürede kan emişini bırakmazlar. Kan emmeye başlayan kene, ağız kısmındaki hortumunu cilt içine sokar ve doyuncaya kadar çıkartmaz. Bu hortum, geri çıkışı engellemek için çıkıntılar içerdiğinden kolay çıkmaz. Bu nedenle keneyi çıkartmak için zorlamamak gerekir. Çok zorlandığında sıvıyı erken salgılayıp virüsü bulaştırabilir veya boru kısmı koparak cilt içinde kalabilir. Ayrıca, zorlama kenenin patlayarak enfekte sıvı ve kanının cildimizdeki çiziklerden ya da gözümüze sıçrayarak bulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle vücuda yapışık kene görüldüğünde bir cımbızla ağız kısmından tutularak yavaşça sağa-sola oynatılıp bir vida gibi çıkartılmaya çalışmalı ya da bir sağlık kurumuna başvurularak çıkartılması sağlanmalıdır. KIRIM KONGO ATEŞİ NEDİR? Kırım-Kongo Hemorajik Ateş (KKHA),keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli bir mikrobiyal etken tarafından neden olunan ateş, cilt içi ve diğer alanlarda kanama gibi bulgular ile seyreden hayvan kaynaklı bir enfeksiyondur. Son yıllarda tedavide görülen gelişmelere rağmen, bu enfeksiyonlarda ölüm oranları hala yüksektir. Hastalıkların seyri sırasında cilt ve diğer organlarda kanama görülen ve kanama belirtileri hakim özellik olarak tespit edilen enfeksiyonlar, genel olarak ''kanamalı ateşler'' şeklinde isimlendirilir. Viral kanamalı ateşler; kene, sivrisinek, kemirgen aracılığıyla nadiren de yabani ve evcil hayvanların kan ve dokularına temas ile bulaşan, ölüm oranı çok yüksek hayvan kaynaklı enfeksiyonlardır. Bu hastalıklardan ülkemiz için önemli olanı hiç şüphesiz Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi’ dir. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi ilk kez 1944-1945 yılı yaz aylarında Batı Kırım steplerinde çoğunlukla ürün toplamaya yardım eden Sovyet askerleri arasında görülmüş ve hastalığa Kırım Kanamalı Ateşi adı verilmiştir. 1956 yılında Zaire'de ateşli bir hastadan izole edilen ve Kongo virüsü olarak adlandırılan etkenin, 1969 yılında Kırım Kanamalı Ateşi virüsü ile aynı olduğunun farkına varılmasıyla, hastalık bu tarihten itibaren Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılmıştır ve Nairovirüs türü virüsün sebep olmaktadır. Ülkemizin coğrafi ve iklim yapısı, hastalığın bulaşmasında birinci derecede etkin rol oynayan kenelerin yaşamaları için oldukça elverişlidir. Bu nedenle de hastalık, özellikle hayvancılığın yapıldığı bölgeler, orman ve gür otlakların bulunduğu yerler başta olmak üzere ülkemizin her yerinde ( sıklıkla da nisan ayından itibaren kasım ayına kadar olan sürede ) görülebilecek durumdadır. KİMLER RİSK ALTINDADIR? Hastalık için tarım çalışanları ve hayvancılık ile uğraşanlar (çiftlik çalışanları, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, et ve et ürünleri market işçileri), veterinerler, hasta hayvan ile teması olanlar ve akut hastalarla temas olasılığı olduğundan endemik bölgelerde görev yapan sağlık personeli, askerler, kamp ve piknik yapanlar, korumasız olarak yeşil alanlarda bulunanlar ile deri fabrikası işçileri yüksek risk altındadır. Epidemi sırasında muhtemelen evcil hayvanlar konak hacmini genişletmektedir . NASIL BULAŞIR? Virus, genelde insanlara ya infekte kenelerin ısırması ile, yada hasta hayvanların kesilmesi sırasında hayvana ait kan ve dokulara temas ile bulaşmaktadır Bunun yanında başlıca bulaşma yolu olan kene ısırığına ilave olarak insandan insana da İlerlemiş kliniği olan hastalara ait kanlar, solunum, sindirim yolu çıkartılarına direkt temas ve hava yolu ile bulaşabilir. Virus, sığır ve koyun gibi keneler için konak olan hayvanlarda belirtisiz infeksiyon ve bir hafta kadar süren geçici viremi oluşturmasına rağmen insanlarda hastalığa neden olmaktadır Henüz ergin olmamış Hylomma soyuna ait keneler, küçük omurgalılardan kan emerken virüsleri alır, gelişme evrelerinde muhafaza eder; ergin kene olduğunda da hayvanlardan ve insanlardan kan emerken bulaştırır. Hastalık genellikle kene ısırığı ile virüsün bulaşmasından 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Bu süre en fazla 9 güne kadar uzayabilir. Hasta hayvanın kan ve vücut sıvıları bulaşmış ise bu durumda hastalığın ortaya çıkışı 13 güne kadar uzayabilmektedir. BELİRTİLER NELERDİR? Hastalık etkeninin kene ısırması ile bulaşması durumunda enfeksiyon genellikle 1-3 gün arasında gelişir. Kuluçka süresi olarak tabir edilen bu süre bazen 9 güne kadar uzayabilir. Enfekte kan, ifrazat veya diğer dokulara doğrudan temas sonucu olan bulaşmalarda ise kuluçka süresi 5-6 gün, en fazla 13 gün olabilmektedir Hastalığın başlangıç bulguları sıklıkla gribal enfeksiyonu taklit eder ve ani başlangıçlıdır. Üşüme titremeyle yükselen ateş, şiddetli baş ağrısı, yaygın kas ve eklem ağrıları, gözlerde ışığa karşı hassasiyet, halsizlik ve belirgin bir iştahsızlık en sık görülen başlangıç bulgularıdır. Bazen bulantı, kusma ve boğaz ağrısına eşlik eden yaygın karın ağrısı ve ishalle karakterize başlangıç gösterir. Birkaç gün içerisinde bilinçte bulanıklaşma ve ajitasyon gelişebilir. İki-dört gün sonra ajitasyon yerini bitkinlik ve depresyona bırakabilir ve karnıjn sağ üstünde lokalize karın ağrısı saptanabilir Ayrıca ciltte kanamadan kaynaklı kızarıklık ve morluklar, burun, diş eti, idrar yollarından, bağırsak sisteminden ve vaginal yoldan kanamalar görülebilir. İç organlara ait kanama bulguları saptanabilir. Ağır hastalarda beşinci günde karaciğer, böbrek ve solunum yetmezliği gelişir. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinde ölüm; beyin, karaciğer, böbrek, kalp ve akciğer yetmezliğinden dolayı çoğunlukla hastalığın ikinci haftasında görülmekte ve bu oran yaklaşık %30'ları bulabilmektedir . - Ateş - Kırıklık - Baş ağrısı - Halsizlik - Kanama pıhtılaşma mekanizmalarının bozulması sonucu; - Yüz ve göğüste kırmızı döküntüler ve gözlerde kızarıklık, - Gövde, kol ve bacaklarda morluklar - Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülür - Ölüm karaciğer, böbrek ve akciğer yetmezlikleri nedeni ile olmaktadır. TEDAVİSİ nasil OLUR? Hastalar, gerektiğinde yoğun bakım desteği verebilecek bir hastanede gerekli izolasyon önlemleri alınarak takip ve tedavi edilmelidir. Günümüzde tedavinin temelini genel destek tedavisi oluşturur. Solunum, dolaşım ve kalori desteği yapılmalı, gerektiğinde kan ve kan ürünleri verilmelidir. Henüz güvenli ve etkili bir aşı üretilememiştir. NASIL KORUNULUR? Hastalıktan korunmada en etkili yol kenelerle etkin mücadele yapılmasıdır. Bunun için kenelerin yoğun olarak yaşadığı yerler, çevreye ve diğer canlılara zarar vermeden uygun metotlarla ilaçlanabilir. Hayvan barınakları kenelere karşı ilaçlanmalı, barınakların duvarları sıvanmalı ve badanaları yapılarak kenelerin yaşamaları engellenmelidir. Kenelerin bulunduğu alanlardan mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır. Çalı, çırpı, su kenarı veya gür otların bulunduğu alanlara piknik veya başka bir amaçlı gitme durumunda pantolon paçaları çorap içine alınmalı ve dönüşte mutlaka vücut kene yönünden kontrol edilmelidir. Hayvan barınaklarına girdikten veya hayvanlarla temastan sonra, insanlar vücutlarını kene yönünden muayene etmeli, kene varsa uzaklaştırılmalıdır. Vücuda yapışmış keneler koparılmamalı ve ezilmemeli, bir cımbızla sağa sola oynatılarak çıkarılmalıdır. Vücuttaki kenelerin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı) dökülmemelidir. Çünkü bu kimyasallar keneleri kusmasına sebep olabildiğinden, kusmuktaki virüsler, kenenin kan emmek için ısırdığı yerden vücuda girebilirler. Hayvanların kanına veya başka bir vücut sıvısına temas edilmemeli, bu durumlarda eldiven kullanılmalıdır Hasta olan kişilerin kullandığı malzemeler ve tuvaletler çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir. Hasta ve hastanın sekresyonları ile temas sırasında mutlaka temel kişisel koruyucu önlemler (eldiven, önlük, gözlük, maske) alınmalıdır. Kan ve vücut sıvıları ile temastan kaçınılmalıdır. Bu şekilde bir temasın olması durumunda, temaslının en az 14 gün süreyle ateş ve diğer belirtiler yönünden takip edilmesi gerekmektedir Hastalık, kenelerin sokması sonrası salgıladıkları sıvıyla, kenelerin çıkartılırken ezilmesi sonucu çıkan sıvı ve kanıyla veya kene sokması sonucu virüsü alıp hasta olmuş hayvanların kan ve salgıları ile bulaşabilmektedir. Bu nedenle: Mera ve meskenlerde yerleşik keneler kan emerek beslenirler. Hayvanları kenelerden uzak tutarak kenelerin yayılmaları engellenmelidir. Yeşil ve piknik alanlarına gidildiğinde (su kenarları, otlaklar, çalılık ve yüksek otlu alanlar) uzun giysiler giymeli, bacakları açıkta bırakmamalı, paçalar çorap içine konulup kenenin vücuda ulaşması zorlaştırılmalıdır. Dönüşte tüm vücut kontrol edilip yapışık kene olup olmadığına bakılmalıdır. Yeşil alanlara giderken böcek kaçırıcı sıvı ve jeller cilde sürülebilir veya giysilere emdirilebilir. Bu maddelerin az da olsa sağlık sakıncaları olduğu dikkate alınmalıdır. Hayvan besliyorsanız hayvanlarınızı dolaştırırken onlara da bu sıvılardan sürebilirsiniz. Vücuda yapışık kene tespit edildiğinde keneyi çıkartmak için fazla zorlamamalı, halk arasında yaygın olduğu şekliyle sigara veya kibritle yakma, kenenin üzerine kolonya, alkol veya diğer kimyasal maddeler uygulanmamalıdır. Bu maddeler kenenin daha erken aşamada kusmasına ve enfekte sıvıyı vücudumuza salgılamasına neden olabilir. Vücuda yapışık kene tespit edildiğinde eldiven takarak ve bir cımbız ile kene vücuda yapışık ağız kısmından tutularak yavaşça sağa-sola sallanarak bir vida gibi çıkartılmalı veya bir sağlık kurumuna başvurularak çıkartılması sağlanmalıdır. Hasta kişiler ile temasta vücut sıvıları aracılığıyla bulaşma olabileceği unutulmamalıdır. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi nasıl Kontrol Edilir ve Nasıl Korunulur? 1. İnsanlar kenelerden uzak tutulabilir ise bulaşma önlenebilir. Bu nedenle de mümkün olduğu kadar kenelerin bulunduğu alanlardan kaçınmak gerekir. 2. Kenelerin yoğun olabileceği çalı, çırpı ve gür ot bulunan alanlardan uzak durulmalı, bu gibi alanlara çıplak ayak yada kısa giysiler ile gidilmemelidir. 3. Bu alanlara av yada görev gereği gidenlerin lastik çizme giymeleri, pantolonlarının paçalarını çorap içine almaları, 4. Görevi nedeni ile risk grubunda yer alan kişilerin hayvan ve hasta insanların kan ve vücut sıvılarından korunmak için mutlaka eldiven, önlük, gözlük, maske v.b. giymeleri gerekmektedir. 5. Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için haşere kovucu ilaçlar (repellent) olarak bilinen böcek kaçıranlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir. (Bunlar sıvı, losyon, krem, katı yağ veya aerosol şeklinde hazırlanan maddeler olup, cilde sürülerek veya elbiselere emdirilerek uygulanabilmektedir.) 6. Haşere kovucular hayvanların baş veya bacaklarına da uygulanabilir; ayrıca bu maddelerin emdirildiği plâstik şeritler, hayvanların kulaklarına veya boynuzlarına takılabilir. 7. Kenelerin bulunduğu alanlara gidildiği zaman vücut belli aralıklarla kene için taranmalıdır. 8. Vücuda yapışmış keneler uygun bir şekilde kene ezilmeden, ağızdan veya başından tutularak bir cımbız veya pens yardımıyla sağa sola oynatarak alınmalıdır. Isırılan yer alkolle temizlenmelidir. Mümkünse kenenin tanı için alkolde saklanması uygun olur. 9. Diğer canlılara ve çevreye zarar vermeden, haşere ilacı (insektisit) ile uygulamanın uygun görüldüğü durumlarda çevre ilaçlanması yapılabilinir. Kaynak: Bizim Coğrafya - Hayat Coğrafya'da, Coğrafya Hayatımızda

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)